Huyenkhong cafeteria

[vanhoai]

4. Làng Cói phía đê Mũi Trâu râm ran chuyện ông doanh nghiệp vốn người làng, từ xứ khác về, mua gần mấy trăm hecta đất với giá chóng mặt. Nếu chỗ đất ấy gần với địa bàn định mở khu chế xuất thì không nói làm gì; đằng này, đất không gần. Ai có chút lõi đời phố thị thì bảo: “Ông ấy rửa tiền”.

Kẻ thâm trầm, giấm giúi: “Ông ấy khôn. Xứ ta làm giàu từ đất là chắc ăn nhất”. Người nhiều chuyện, nói nhỏ vào tai nhau: “Ông ấy vung tay quá trán. Khu chế xuất chưa thấy. Chuyện con mẹ Lộc, vợ chủ tịch xã, gom đất còn nhãn tiền ra đấy. Thua gần trắng”. Đôi khi về, nghe chuyện, chủ đất chỉ cười. Một số người làng hiểu cái cười của ông. Họ hiểu, bởi họ là một số rất ít người ở làng Cói này biết ông là ai. Họ xa gần: “Nợ gì cũng phải trả. Huống chi là nợ đất quê. Lại quê nhà”.

Đó là thị phi. Tâm ông chủ đất không cho đó là nợ. Với ông, trong sâu thẳm, đó là một ngậm ngùi xa ngái nhưng ám ảnh. Về già, người ta thường làm mọi điều để đuổi xua ám ảnh. Hoặc giả, bớt đi.

Ngày chú Thành của ông đi, chú đã không về phố như ông tưởng. Hóa ra, hồi còn ở phố, khi chú lẩn thẩn với những bức tranh Thiền, thằng cả con chú đã đe: “Bố cứ tiếp tục như thế, tụi con phải đưa bố vào viện dưỡng lão”.

Về ở làng Cói, chú Thành giấu biệt chuyện thằng cả. Ông cứ tưởng những người như chú, đất quê là nơi thỏa chí. Không thỏa thì về phố. Ông không ngờ, với chú, đó còn là đất sống. Thằng út nhà chú kể rằng: “Dạ, bố đã không về lại phố”. Thằng cả, thằng ba luống cuống đi tìm. Gặp, chú chỉ bảo: “Về đâu. Đây là nhà”.

Thằng út lại kể: “Dạ, đó là ngôi miếu hoang cuối làng Cói. Trước giải phóng, miếu đã hoang tàn. Thời chống mê tín, xã lại càng cấm tiệt người lai vãng. Dạ. Cái miếu mà ngày nhỏ, ngang qua thằng nào cũng sợ, nhất là anh em mình”.

5. Chủ đất tìm đến chùa. Giữ chùa là già Tính. Hớp ngụm trà đầu đãi khách buổi sương sớm làng quê, già Tính chậm rãi kể chuyện. Ông bảo: “Sư trụ trì bén cửa thiền khi tuổi đã cao. Duyên muộn vẫn là duyên. Thật ra, gọi người là sư cũng được mà người giữ miếu cũng xong.

Sư vẽ nhiều tranh lắm. Tranh Phật. Tiền bán tranh đều dùng công quả trùng tu chùa. Sư có chín bức tranh. Lạ lắm. Sư bảo là tranh tìm trâu. Gặp người hiểu chuyện, sư giải: “Đây là thập mục ngưu đồ...”. Một bận, gặp lúc thư thái, hỏi: Thập là mười. Sao chỉ chín bức? Sư không trả lời thẳng, chỉ nhìn xa mà bâng quơ: “Không trọn mà trọn”.

Nghe chuyện, chủ đất càng xốn. Rượu buồn đã đành mà trà cũng buồn. Làng Cói lại âm âm mưa. Ông chủ đất nhìn xa. Mắt mờ đục vì mưa sương, già Tính lại rủ rỉ tiếp chuyện: “Ngày sư hóa, chú biết không, người vẫn thanh thản vẽ nốt bức tìm trâu cuối cùng. Lạ lắm, bức tranh chỉ một vòng tròn to tướng. Hỏi sư, sư bảo khẽ khàng, như một lời kệ...”.

Không đợi già Tính nói hết chuyện, chủ đất chậm rãi buông thong thả từng lời. Lời như chuông đêm, nhẹ mà trầm: “Thõng tay vào chợ”. Đến lượt già Tính giật mình, ngạc nhiên: “Ừ, thõng tay vào chợ. Mà sao chú biết?”.

Chủ đất không trả lời. Ông bốc lên một nắm đất quê. Mùi quê nồng, ẩm như một câu hò, đêm rượu mưa, buổi biệt xứ. Hò rằng:

Đời ly biệt tơi bời lảo đảo

Em ra đi, đời bưng mặt khóc òa.