Tam mệnh thông hội - Quyển 1

[AnhNgoc]

Nguyên tạo hóa chi thủy : ( tiếp theo )

* Canh dã Tử nói : Thiên nhất khí hóa sanh thủy , trong nước cặn đục tích lâu ngày thành thổ , nước đẩy đất trôi lâu dần thành sông núi , đất mà cứng thì thành đá mà hóa kim , đất mà mềm thì thành mộc mà sanh hỏa , ngũ hành đều do vạn vật sanh mà biến hóa vô cùng vậy .
* Tuấn xuyên tử nói : trời đất ban đầu chỉ có hai khí âm dương , dương thì hóa hỏa , âm thì hóa thủy , thủy tích cặn kết thành thổ . Như vậy thủy thổ hỏa là do trời đất hóa thành , còn kim và mộc thì do tự sở xuất chất kim đá do tích tụ lâu ngày mà thành nên đồng với nhân vật,vậy thì khí kim sinh nhân được ư , còn giữa trời đất đã có nguyên khí định tánh định chủng sẵn trước như kim có loại kim , thủy có loại thủy , người có giống người , vật có giống vật , mỗi mỗi đều đều đầy đủ , không hề sai giả vậy mà cứ cho ngũ hành tương sanh được ư . Nay các nhà ngũ hành dùng kim sanh thủy thật là quyết đoán điên đảo không biết rằng mộc lấy hỏa làm khí , lấy thủy mà dưỡng , lấy thổ làm nhà , đây là đạo lý chân thật của thiên nhiên , cho nên nếu nói thủy sanh mộc thì nếu không có thổ mộc sanh ở đâu ? ( nương đâu mà sanh ) , thủy nhiều thì hỏa diệt , thổ cũng tuyệt vậy mộc cũng tiêu luôn . Chu Tử nghi cái thuyết của các nhà ngũ hành , ngũ khí thuận bố , tứ thời chuyển hành ; không biết rằng ngày có lên xuống mà thành nóng lạnh , nóng lạnh phân bình mà thành tứ thời ; chỉ do 5 khí phân bố mà được ư ! Còn nói Xuân mộc Hạ hỏa Thu kim Đông thủy thì đều giả hợp mà luận . Thổ không nơi để trú mà chỉ phối nơi tứ quý , không biết rằng khí thổ tại nơi trời đất . Sao chẳng phải ngày , sao chẳng có nơi , sao chỉ lưu hành nơi cuối quý nguyệt . Khi mạnh nguyệt sanh thì quý nguyệt diệt . Khí đã diệt thì quy về đâu mà tới . Thiên nhất sanh thủy âm dương thủy hỏa nguồn gốc vạn vật vậy . Cho nên nhất hóa thành hỏa là ngày , lại hóa thành thủy tức vũ lộ vậy .
Nay nói thiên nhất sanh thủy , địa nhị sanh hỏa , sự vi diệu hiển nhiên của tạo hóa .
Châu tử dùng tứ thời khí lưu hành , luận số thiên địa ngũ hành , luận ngũ hành thái cực đồ , dương biến âm hợp mà sanh thủy hỏa mộc kim thổ . Xét ngũ hành phối hợp với tứ thời thì khí Xuân chỉ cho Mộc tức khí của Thổ Kim Thủy Hỏa đều bị tuyệt , Thu chỉ cho Kim tức khí của Thủy Hỏa Thổ Mộc đều bị đình chỉ . Thổ chỉ vượng ở tứ quý nên khi gặp khác nguyệt thì khí vận không thuần , vậy mà lại đặt ra ngày nay là Mộc ngày mai là Hỏa hoặc ngày mai là thổ là kim là Thủy ư !. Xét Vương thị tuy nói thì có lý nhưng chẳng đạt được sự quán sát vậy .
* Lạc cầu Tử nói : Lấy làm có tức là theo không mà lập có cũng là không vậy . Trời do tượng mà có , tượng theo nhật nguyệt ngũ tinh tam viên nhị thập bát tú . Xem Thiên nguyên hội thông mà đặt tên phân cỏi ấy cũng do người làm mà thôi , nghĩa của tượng phù hợp cho đến sự tốt xấu hoặc thuộc loại sự nào , hoặc chỉ mỗi phương ứng cho năm tháng ngày nào , tuy đạo trời sâu xa cũng không ngoài nhân sự và ngũ hành . Nhà âm dương dùng 10 can 12 chi mà phân ngũ hành , do ngày với trời hội lại mà thành năm , tháng với ngày hội lại mà thành tháng , ngày có 30 giờ có 12 , dùng can chi năm tháng ngày giờ của nhân sanh lập ra tứ trụ để biết một đời tốt hay xấu , ấy cũng cái lý tự nhiên vậy .Vương thị lấy Xuân thuộc mộc mà Thổ ở đâu , không biết ngũ hành vượng tướng hưu tù tử , các loại có đúng thời hay không đúng thời , dùng được việc hay không dùng được mà lại nói chẳng là Xuân mộc vượng còn thổ thì không , 10 can 12 chi lẩn lộn thành lục thập Giáp tí , xoay vòng trở lại an bài không sai , đó tức sổ sanh của tạo hóa vậy ; nếu không cho hôm nay thuộc mộc ngày mai thuộc hỏa thì cũng phủ định sự tự nhiên của đạo trời , không nghĩ rằng người lập mà trời theo , người cảm mà trời ứng , đó tức cái lý thiên tượng mà đặt tên phân cõi cái đạo hợp nhất của Trời và người vậy . Xem một ngày có sớm trưa muộn chiều , tự đã có khí hậu ôn lương hàn nhiệt tức đã có đủ kim mộc thủy hỏa thổ trong một ngày , ngũ hành không tương ly như vậy , nếu nói hôm nay mộc ngày mai hỏa tại sao chẳng là không đúng với sự tự nhiên của đạo trời đó ư . Còn nhà nước làm lịch cho thiên hạ ,một năm có 365 ngày , trong đó có phương vị thần sát , mỗi tháng thiên hành đắc vượng mà trong mỗi ngày lại có hắc hoàng cát hung , việc nên làm hoặc không nên làm , người theo đó thì được phước, làm sai thì mang họa . Thật là vô lý cưỡng tạo vậy mà thiên hạ đều cùng tuân theo . Lại như thuật xem tướng xét sắc xanh vàng đỏ trắng đen mà đoán họa phước ứng theo mổi năm tháng ngày giờ , Xanh thì Giáp Ất , vàng thì mậu kỷ , đỏ thì bính ngọ , trắng thì canh tân , đen thì nhâm quý một hào không sai . Xem bệnh cũng vậy có thể thấy rằng can chi tuy đã có trong ngày mà tạo hóa cũng không ngoài ấy vậy . Lại có người dựa vào mộng mị mà nói sự cát hung , hoặc lấy ý mà đoán , hoặc lấy vật tượng hoặc do tự giải đều ở người làm vậy . Như Phục nghi vẽ quái ngưỡng xét gần xa là có được cái lý trời đất nhân vật nên bát quái do đó mà thành vậy . Nay nói về âm dương thì tuy là sự biến hóa cùng cực của trời đất , thám xét sự vi diệu của nhân vật , cùng hợp với cái đức của trời đất , hợp với cái sáng của nhật nguyệt , hợp với tụ của tứ thời , hợp với sự cát hung của quỷ thần ; sao có thể ngoài can chi ngũ hành mà có riêng tạo hóa cho đến trời đất nhân vật ư . Nay Vương thị tuy tôn trọng dịch mà lại không tin vào cái thuyết của nhà âm dương ấy là biết lý mà không biết số vậy , lý và số hợp nhất thì trời người cũng vậy .
[/SIZE]